سیستم تهویه اتاق عمل و ICU | قلب تپنده هوای پاک در بیمارستان

اتاق عمل و بخش ICU حساس‌ترین فضاهای هر بیمارستان هستند. در این دو بخش، حتی ذره‌ای گرد و غبار یا تغییر دمای جزئی می‌تواند خطرآفرین باشد. اینجاست که سیستم تهویه اتاق عمل و ICU اهمیت حیاتی پیدا می‌کند. این سیستم نه فقط برای آسایش، بلکه برای حفظ جان بیماران و جلوگیری از آلودگی‌های ثانویه طراحی می‌شود.

تهویه اتاق عمل

در حقیقت، این بخش مهم در واحدهای درمانی، حساس ترین قسمت ها هستند. باید از نظر کنترل آلاینده ها و جلوگیری از انتشار عوامل بیماری زا و یا ورود آلودگی ها به زخم بیماران در شرایط خوبی باشد.

این بخش قطعاً نیاز به سیستم های قوی تهویه دارد.

بنابراین با توجه به نحوه عملکرد ساختمان و موقعیت نصب سیستم های جابجایی هوا در تاسیسات بیمارستان، یکی از انواع این دستگاه ها برای اتاق عمل در نظر گرفته می شود.

به طور کلی، عملکرد اصلی یک سیستم جابجایی هوا برای اتاق عمل شامل از بین بردن آلاینده های هوا، کاهش احتمال ورود ذرات به زخم و در حالت ایده آل، فراهم کردن یک منطقه استریل و محافظت شده برای بیماران در حین عمل جراحی است.

هدف نهایی جابجایی هوا در این بخش، کاهش خطرات عفونت ناشی از ذرات موجود در هوا می باشد.

چرا تهویه اتاق عمل باید منحصربه‌فرد باشد؟

در اتاق عمل، تمام تمرکز روی جلوگیری از ورود هر نوع آلودگی به محل جراحی است. هوای اتاق باید کاملاً استریل و بدون بازچرخش باشد.
طراحی سیستم تهویه این فضا بر اساس استاندارد ASHRAE 170 انجام می‌شود و الزامات اصلی آن عبارت‌اند از:

• تأمین ۱۰۰٪ هوای تازه بدون استفاده از هوای برگشتی
• استفاده از فیلتر HEPA با راندمان بالای ۹۹/۹۷٪ برای حذف باکتری و ذرات معلق
• حفظ فشار مثبت نسبت به فضاهای مجاور برای جلوگیری از ورود آلودگی
• کنترل دقیق دمای ۲۰ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی بین ۴۰ تا ۶۰ درصد
• جریان هوای لامینار (Laminar Flow) با سرعت یکنواخت روی میز جراحی

این ترکیب باعث می‌شود محیط اتاق عمل همیشه پاک، خنک و عاری از میکروب باشد.

سیستم تهویه ICU؛ مراقبت از بیماران در شرایط بحرانی

در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU)، بیماران معمولاً دچار ضعف سیستم ایمنی هستند و کوچک‌ترین آلودگی می‌تواند تهدیدی جدی باشد.
به همین دلیل سیستم تهویه ICU باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

• هوای فیلتر شده با چند مرحله فیلتراسیون (G4، F7 و HEPA)
• حفظ فشار مثبت یا منفی بر اساس نوع بخش (مثلاً بخش عفونی فشار منفی دارد)
• گردش هوای یکنواخت برای جلوگیری از ایجاد نقاط راکد (Dead Zone)
• سیستم کنترل هوشمند برای پایش دما، رطوبت و کیفیت هوا در لحظه
• صدای عملکرد بسیار پایین برای حفظ آرامش بیماران

هواساز هایژنیک

هواسازهای هایژنیک تهویه و کیفیت هوای داخل ساختمان را فراهم می کنند. AHUهای بهداشتی عملکردهای مشابه AHUهای سنتی را ارائه می دهند اما برای کاربردهایی که به استانداردهای بهداشتی بالایی نیاز دارند مناسب هستند.

تفاوت اصلی بین AHU استاندارد و AHU بهداشتی در این است که AHU های بهداشتی به راحتی تمیز و ضدعفونی می شوند و به تمام سطوح داخلی دسترسی دارند و به گونه ای ساخته شده اند که مکان هایی را که در آن کثیفی تجمع می یابد کاهش دهد. مواد مورد استفاده در ساخت و ساز برای جلوگیری از رشد قارچ ها و باکتری ها، مقاوم در برابر خوردگی و سایش، بی بو و بدون انتشار طراحی شده اند.

AHU های بهداشتی واحدهای مونتاژ محصور کارخانه ای هستند. منبع تغذیه AHU شامل یک جعبه مدل (محفظه یا بدنه)، فن(ها) و حداقل یک جزء دیگر برای پردازش هوا است. AHU های بهداشتی می توانند شامل اجزای متعددی مانند فیلتر، بخاری، خنک کننده، جزء بازیابی انرژی، رطوبت ساز، رطوبت گیر یا بخش مخلوط شوند.

AHU های بهداشتی از یک سیستم کانال کشی برای رساندن هوای مطبوع به یک منطقه استفاده می کنند. معمولاً یک فن هوای تهویه‌شده را به داخل AHU می‌کشد، جایی که آن را تهویه می‌کند و در فضا توزیع می‌کند. AHU های بهداشتی از AHU برگشتی برای کشیدن هوای خروجی و بیرون راندن آن به خارج از ساختمان استفاده می کنند.

استانداردهای تهویه در فضاهای درمانی حیاتی

در طراحی سیستم تهویه اتاق عمل و ICU باید الزامات زیر رعایت شود:

• استفاده از فیلتر HEPA و پیش‌فیلترهای چندمرحله‌ای
• داکت‌کشی با متریال آنتی‌باکتریال و قابل شست‌وشو
• نصب دریچه‌های دیفیوزر خاص برای جریان لایه‌ای هوا
• تهویه اضطراری (Standby Unit) در صورت خرابی سیستم اصلی
• رعایت تعداد تعویض هوای مناسب در ساعت (حداقل ۲۰ ACH در اتاق عمل)

رعایت نکردن هر یک از این استانداردها می‌تواند خطر عفونت‌های بیمارستانی و هزینه‌های جبران‌ناپذیر را افزایش دهد.

مزایای اجرای سیستم تهویه استاندارد در اتاق عمل و ICU

✅ حذف کامل ذرات و میکروارگانیسم‌های معلق
✅ کاهش احتمال عفونت‌های بیمارستانی (HAI)
✅ کنترل دقیق دما، رطوبت و فشار
✅ افزایش عمر مفید تجهیزات پزشکی حساس
✅ کاهش استرس و بهبود روند بهبودی بیماران

نکاتی برای طراحی و انتخاب سیستم تهویه ICU و تهویه اتاق عمل

1. طراحی باید توسط مهندسین مکانیک و کنترل آشنا به استاندارد ASHRAE 170 و HTM 03-01 انجام شود.
2. از تجهیزات با سرتیفیکیت معتبر و قابلیت مانیتورینگ آنلاین استفاده شود.
3. مسیر جریان هوا باید طوری طراحی شود که از مناطق تمیز به آلوده حرکت کند.
4. از سنسورهای فشار تفاضلی و آلارم هوشمند برای هشدار تغییر شرایط استفاده شود.

چرا انتخاب شرکت مجری اهمیت دارد؟

حتی بهترین تجهیزات تهویه اگر نصب و بالانس آن اشتباه انجام شود، کارایی خود را از دست می‌دهد.
اجرای پروژه‌های بیمارستانی نیازمند تیمی است که تجربه واقعی در محیط‌های درمانی داشته باشد — از تست فشار مثبت اتاق عمل گرفته تا کنترل صدا و لرزش سیستم‌ها.

آر.پی.آسا؛ متخصص تهویه اتاق عمل و ICU در ایران

شرکت آر.پی.آسا با بیش از نیم قرن تجربه در طراحی و ساخت سیستم‌های تهویه بیمارستانی، تهویه اتاق عمل و ICU، پروژه‌های متعددی را برای بیمارستان‌های خصوصی و دولتی در سراسر کشور اجرا کرده است.
سیستم‌های طراحی‌شده توسط این شرکت شامل فیلترهای چندمرحله‌ای، کنترل هوشمند و تجهیزات با راندمان بالا هستند که کیفیت هوا را مطابق استانداردهای بین‌المللی تضمین می‌کنند.

با انتخاب آر.پی.آسا، از هوایی پاک، مطمئن و پایدار در حساس‌ترین بخش‌های بیمارستان خود اطمینان خواهید داشت.

یک تماس تا هوای استریل بیمارستانی

برای طراحی، اجرا یا مشاوره در زمینه تهویه اتاق عمل و ICU همین حالا با تیم فنی ما تماس بگیرید.
تجربه ما در پروژه‌های درمانی، پشتوانه اعتماد شماست.